Współuzależnienie

Osobę współuzależnioną poznajemy po podejmowaniu przez nią zachowań zmierzających do wpływania na przyjmowanie substancji czy realizowanie czynności uzależniającej przez członka rodziny (najczęściej partnera lub dziecko).
Poniżej znajdują się przykłady objawu nadkontroli:

• wymuszanie obietnic ograniczenia/zaprzestania realizowania uzależnienia,
• karanie za picie/granie itp. i nagradzanie za ograniczanie picia/grania (np. „ciche dni”, straszenie rozwodem, wyjazd do matki, chwalenie i stwarzanie przyjaznej atmosfery, gdy osoba uzależniona wróciła trzeźwa do domu, współżycie jako nagroda ),
• kontrolowanie, w jakim towarzystwie obraca się alkoholik/ hazardzista,
• zniechęcanie do pijących kolegów i zachwalanie abstynentów,
• organizowanie osobie uzależnionej czasu wolnego,
• udawanie chorej,
• wylewanie alkoholu,
• obwąchiwanie alkoholika,
• dzwonienie w celu sprawdzenia miejsca przebywania uzależnionego czy też jego trzeźwości/ jej braku,
• picie z osobą uzależnioną po to, by mniej alkoholu dla niej zostało,
• wyciąganie hazardzisty z kasyna.

Współuzależnieni cechują się także nadodpowiedzialnością za osobę uzależnioną. Przejawia się to m.in. ukrywaniem skutków picia/zażywania/grania (np. załatwianie zwolnień lekarskich na kaca, spłacanie długów hazardzisty, przejmowanie obowiązków domowych osoby uzależnionej). Nadodpowiedzialność to także usprawiedliwianie alkoholika/narkomana/hazardzisty, tłumaczenie go, podporządkowywanie się temu, co mówi, by nie miał pretekstu do picia/brania/grania, udawanie na drugi dzień , że nic się nie stało mimo jego agresji.

Trzeci, ostatni objaw współuzależnienia to koszty emocjonalne wynikające z zaniedbywania własnych potrzeb na rzecz działań kontrolujących uzależnienie i wybawiających osobę uzależnioną od konsekwencji jej nałogu (m.in. nerwowość, drażliwość, wybuchowość wobec otoczenia, przeżywanie lęku, wstydu, poczucia winy, obniżony nastrój, poczucie osamotnienia, bezradność, bezsilność). Współuzależnienie prowadzi także do innych szkód – zaniedbywania dzieci, wyglądu fizycznego, izolowania się od ludzi, nieufności wobec nich, występowania objawów psychosomatycznych (np. bóle serca czy żołądka, zaburzenia snu).